จุดนวดต้องระวัง! ที่แม้คนถูกนวดก็จำเป็นต้องรู้!

เมื่อพูดถึงการนวด มักจะมีความคิดเห็นและทัศนคติที่หลากหลายเกิดขึ้นแล้วแต่บุคคล ไม่ว่าจะ “นวดช่วยผ่อนคลายดี” “นวดบ่อยไม่ดีเดี๋ยวติด” “นวดหนักมันถึงจะหาย” “ไม่ชอบนวด นวดแล้วเจ็บ” “นวดช่วยคลายกล้าเนื้อได้ดี” “นวดอันตรายเป็นง่อยได้ไม่รู้ตัว” ซึ่งหาก ตามประโยชน์ของการนวดที่ได้รับการยอมรับในระดับสากล จะพบว่า การนวดนั้นเป็นการรักษาดูแลสุขภพ รวมไปถึงรักษาโรคด้วยวิธีที่เป็นธรรมชาติ ช่วยให้เลือดลมไหลเวียนได้สะดวกขึ้น ผ่อนคลายความเกร็งของเส้นเอ็นและกล้ามเนื้อจากการใช้ในชีวิตของประจำวัน

อย่างไรก็ตาม หลายคนที่ชื่นชอบการนวดจนถึงขั้นเสพย์ติดการนวด ก็มักเสาะแสวงหาเทคนิคการนวดที่หลากหลายโดยไม่ทันล่วงได้รู้ว่า บางตำแหน่งบนร่างกายหากถูกกดผิดจุด หรือ ผิดตำแหน่งอาจเป็นอันตรายได้ถึงชีวิต เพราะฉะนั้น แทนที่เราจะหวังพึ่งหมอนวดให้คอยระแวดระวังร่างกายเราอยู่ฝ่ายเดียว อาจจำเป็นที่เราจะต้องดูแลสวัสดิภาพของตัวเองด้วยเช่นกันค่ะ    

ตำแหน่งต้องห้ามของวัยวะร่างกาย

ตำแหน่งบนร่างกายดังต่อไปนี้นะคะ ห้ามนวดโดยเด็ดขาดเพราะอาจเกิดการบาดเจ็บหรือเกิดอันตรายถึงแก่ชีวิตได้ค่ะ 

- ด้านข้างและด้านหน้าคอ

      บริเวณด้านข้างและด้านหน้าคอมีเส้นประสาทและเส้นเลือดที่ผ่านไปเลี้ยงอวัยวะต่าง ๆ ภายในร่างกายอยู่เป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะต่อมน้ำเหลืองซึ่งอยู่บริเวณข้างคอ ถ้าเกิดกดลงนวดบริเวณนั้นแรง อาจทำให้ต่อมน้ำเหลืองอักเสบได้ รวมไปถึงอาจส่งผลให้หัวใจเต้นช้าลง  เลือดไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ในร่างกายไม่ทัน เป็นอัมพาต รวมทั้งอาจหมดสติได้ค่ะ


- ใต้รักแร้

     ใต้รักแร้มีเส้นประสาทร่างแหแขนและมีเส้นเลือดอยู่เป็นจำนวนมาก อีกทั้งยังมีต่อมน้ำเหลืองอีกด้วยค่ะ ดังนั้นถ้ากดลงไปบริเวณใต้รักแร้ อาจทำให้เลือดไม่ไปเลี้ยงแขน เส้นประสาทอักเสบ แขนชา

- ข้อมือ ข้อพับแขน ศอก เข่า 

     บริเวณข้อพับต่าง ๆ จะมีเส้นเลือดและเส้นประสาทอยู่เป็นจำนวนมาก  หากกดแรงอาจทำให้เส้นประสาทอักเสบได้และเกิดอาการชาได้ค่ะ

- มุมคาง

     บริเวณมุมคางหรือใต้คางมีเส้นเลือดไปเลี้ยงใบหน้า ห้ามกดเด็ดขาดนะคะ เพราะจะทำให้ใบหน้าขาดเลือดได้


- หัวมุมไหล่

     หัวมุมไหล่มีถุงน้ำอยู่เป็นจำนวนมาก เพื่อช่วยในการเคลื่อนไหวของหัวไหล่ ถ้านวดแรงถุงน้ำอักเสบส่งผลให้แขนชา ยกแขนไม่ได้

- เหนือไหปลาร้า 

     ไม่ควรกดตั้งแต่กระดูกไหปลาร้าขึ้นไปนะคะ เพราะเป็นบริเวณที่ป้องกันช่องทางของหลอดเลือดและเส้นประสาทต่าง ๆ จากส่วนคอไปยังบริเวณรักแร้ ไม่ให้ได้รับการกระทบกระเทือน ถ้าหากถูกกดบริเวณไหปลาร้าจะทำให้เกิดอาการชาและเส้นประสาทอักเสบได้ค่ะ


- กระดูกคอ

เป็นตำแหน่งที่เสี่ยงอันตรายมาก ๆ ไม่ว่าจากการถูกกดลงที่ตัวร่องแง่งกระดูก รวมไปถึงการดัด เหวี่ยง แม้จะการบิด เพราะถ้าไม่โชคดีก็อาจจะให้กระดูกคอเคลื่อน หรือ หักได้...แน่นอนค่ะว่าถึงแก่ชีวิต หรืออย่างน้อยก็เป็นอัมพาตค่ะ เนื่องจากเส้นเลือดที่ไปเลี้ยงสมอง 2 คู่ฉีกขาดไม่สามารถไปเลี้ยงสมองส่วนต่าง ๆ รวมไปถึงการควบคุมการหายใจ ทำให้กล้ามเเนื้อสมองตาย

ตำแหน่งที่นวดได้แต่ต้องระมัดระวัง

ตำแหน่งด้านล่างนี้เป็นตำแหน่งที่แม้จะนวดได้แต่ก็ต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ ไม่นวดแรงเพราะอาจเกิดอาการบาดเจ็บ อักเสบ ชา หรือ อัมพาตได้ค่ะ 

-ทัดดอกไม้

     ทัดดอกไม้เป็นบริเวณมีกระดูก 4 ชิ้นเชื่อมต่อกัน และเป็นบริเวณที่บอบบางที่สุดของกะโหลกศีรษะ  อีกทั้งยังมีหลอดเลือดแดงวิ่งอยู่ด้านในของกะโหลกศีรษะใต้จุดทัดดอกไม้ เพราะฉะนั้น หากมีการกระทบกระเทือนจะทำให้หลอดเลือดแดงบริเวณนี้แตก และเกิดการตกเลือดอาจทำให้หมดสติได้


-ขมับ

     ขมับเป็นกระดูกที่อยู่ด้านข้างและด้านฐานของกะโหลกศีรษะ กระดูกนี้ทำหน้าที่ค้ำจุนส่วนของใบหน้า จึงไม่ควรกดแรงเพราะเลือดจะไม่ไปเลี้ยงศีรษะ


-หน้ากกหู

  บริเวณนี้มีประสาทสมองคู่ที่ 7 ทำให้หน้าชา เส้นประสาทอักเสบ เกิดการอัมพาตที่ใบหน้า อย่างที่มีข่าวออกมาว่านวดแล้วปากเบี้ยวนั่นเองค่ะ

ในปัจจุบันนี้มีหมอนวดมากมายให้เราเลือกรับบริการ ซึ่งแต่ละคนก็มีประสบการณ์และความรู้ที่แตกต่างกันไป แล้วถึงแม้หมอนวดทุกคนต้องรู้ตำแหน่งที่ต้องห้ามและต้องระมัดระวัง แต่ก็ยังมีการกดในตำแหน่งต้องห้ามอยู่บ้าง ด้วยเหตุนี้เองเราในฐานะผู้รับบริการจึงจำเป็นต้องมีความรู้เพื่อป้องกันอันตรายด้วยตัวเอง เพื่อให้เราเพลิดเพลินผ่อนคลายกับการนวดอย่างไร้กังวลนั่นเองค่ะ

บทความโดย : Soto Green

ข้อมูลอ้างอิง :

วิชาพื้นฐานเกี่ยวกับการนวดไทย โรงเรียนนวดแผนโบราณเชตวัน

หนังสือประกอบการเรียนวิชานวดแผนไทย โดยศูนย์ฝึกอาชีพกรุงเทพมหานคร

http://www.eldercareinthai.com/